Des tods Vrsprung.
Von des Tüffels vergifften Zung/
hatt der tod sinen Ersten Vrsprung/
Herrschet veber die Menschen ganntz/
wir mueßent all an sinenn tanntz/
Eua ist vast schuldig dran/.
Sy gab den tod ouch Jrem Mann/
Dess mueßent wir groß lydennn nodt/
wann dahar kompt der bitter tod/
Alle Menschen dem Tod vnderworffen.
Kein blyben jst jnn diser Zytt/
wir farenn all dahin ferr vnnd wyth/
Silber vnd Golld hilfft vnns nit hie/
Es weyß ouch niemand wenn oder wie/
Moyses/.
Doch sind die zechen gebott vns gäben/
von vnnserem Gott ins Eewig läben/
Wölcher an denselben gloubt mit flyß/
wirt khommen in das Paradyß/
Christus der Herr spricht/.
Jr Menschen all sächendt mich an/
den tod ich ouch erlitten han/
Willigklich mit der martter min/
üch all erlößt von todtes pyn/
Der tod spricht/.
Allein der Herr veber all herren/.
mocht sich selbs wol mins gwallts erweren/
Sin Tod ist gsin min Tod vnnd stärbenn/
dardurch er üch wollt gnad erwärben/
Die todten sprächent/.
Hie ligend also vnnsere gebeyn/
Zuo vnns har tantzend groß und kleyn/
Die Jr jetz sind, die warend wir/
Die wir jetz sind, die werdent Jr/
Der tod spricht zum Bapst/.
Wie gfallent üch Herr Bapst die ding/
Jr tantzend ouch an disen Ring/
Die Dryfach kron mueßent Jr mir lan/
Vnnd üweren Säßel ruewig lan stan/
Der Bapst gibt antwort:/.
Vff Erd scheyn groß min Heyligkeyt
Die torrecht wällt sich vor mir neygt/
Alls ob ich vff schluß s Himmelrych/
So bin ich jetz selbs ouch ein Lych/
Der Tod spricht zum Cardinal/
Tantzend harnach herr Cardinal/
Jr bruchtend gwallt on alle zal/
Der wirt üch hie nit nutzen vil/
Wenn sich üwer läbenn Ennden will.
Der Cardinal gibt Antwort/
Wiewol ichs Bapstumbs stützen was/
wyl doch der tod nit betrachten das/
Die Wällt hielt mich jn großenn Eeren/
Des todts mag Jch mich nit erweren/
Der Tod spricht zum Patriarchen/.
Herr Patriarch Ertz vatter genampt/
wie heylig ist doch üwer Ampt/
vnschuldig Bluott begärt üwer huott
Jr mueßent ouch stärben hannd verguot/
Der Patriarch gibt antwortt/.
Groß Jrdisch priester hatt vns gmacht/
Der Bapst in tieffer finsteren nacht/
Diß heylig Ampt hatt er mir gäbenn/
O tod warumb nimpst mir min läben/
Der Tod spricht zum Bischoff/.
Die Lutten schlach Ich sueß vnd fyn/
Herr Bischoff tantzend mit mir hin/
Der Richter Jetz von üch gern hört/
Wie Jr sine Schäfflin hannd erneert/
Der Bischoff gibt antwortt/
Jch habs dermassen gweydet all/
Das mir keins blyben ist im stall/
Glych wie Ein Wolff fraß ich die schaff/
Jetz find Jch Darumb grusame Straff/
Der Tod spricht zum Apt/
Herr Apt Jr sind gar groß und feyß/
springend mit mir an disen kreyß
Wie schwytzend Jr so kalten schweyß/
pfuch, pfuch, Jr lond ein großen scheyß/
Der Apt gibt antwort/.
Die schläckli hannd mir so wol gethan/
groß guot han Jch Jnn hennden ghan/
Zuo mins Lybs wollust han Jchs gwendt/
Min Lyb wirt Jetz von Würmen gschendt/
Der tod spricht zum Priester/
Jr Priester vom Bapst ußerkoren/
merrkent wol vf das todtenn Horen/
Wie hanndlent Jr mit Christen Bluott/
Ich ryß üch ab disen kutzhuott/
Der Priester gibt antwortt./.
Min Ampt richt Jch mit singen vs/
Jch fraß der Armen Wittwen Hus/
Verhieß mit falschem Opffer das Läbenn/
todts nodt wyl mir den Ion drumb gäben/
Der tod spricht zum Doctor./.
Herr Doctor Jr sind gleert vnd wyß/
üch glychet keiner zuo Paryß/
So wol könnend Jr nit Disputieren/
Dann das Jch üch von hinnen fueren/
Der Doctor gibt antwort/
Alle mine tag han Jch verzeert/
Das Jch der Bäpsten Rächt wurd gleert/
So Jch die Sach bym liecht besich/
So nutzt es wäder annder noch mich/
Der tod spricht zum Meister/.
Herr Meyster lond üch nit betriegen/
man mags Himmels louff nit biegenn/
Was willt von lanngem läbenn schrybenn/
Dann kein Ding über sin Zytt mag blyben/
Der Meyster gibt Antwort/
Den Louff des Himmels kan Jch wol/
vnd weyß was durchs Jar beschächen soll/
Aber min Stund ist mir ver borgenn/
wenn ich stärb, abendts, oder morgen/
Der tod spricht zum Ritter/
Ritter Bruoder vs Gottes Krafft/
Dem glouben hannd Jr vil guotts geschafft/
Vnnd ouch beschirmbt die Christen heyt/
Den tod versuochent mit Mannheyt/
Der Ritter gibt antwortt./
Mit Türcken vnd Heyden han Jch gstritten/
von den unglöübigen vil erlitten/
Aber mit keinem sterckeren han ich grungen/
Der mich, alls der tod, hab bezwungen/
Der tod spricht zu den München/.
Jr München mestend üch gar wol/.
Jr steckend aller Sünden voll/
Sind ryßend Wölff Jn eym Schaffskleyd/
Jr mueßend tantzen wär es üch leyd/
Die München gäbent antwort/.
Allso hannd wir die Wällt verlassen/
Das wir vff Gaßen vnd vf Straßen/
Der Wällt sind gsin ein überlast/
O tod wie ringst mit uns so fast/
Der tod spricht zuo der Aeptissin/.
Gnad Frouw Aeptissin lond üch glingen/
Jr mueßent mit mir vmhar springen/
Hannd Jr die Jungkfrouwschafft recht gehalten/
Jst guot Gott wöll der springen walten/
Die Aeptissin gibt Antwort:/.
Singen vnd läsen tag vnd nacht/
hatt mich vnnd annder schier toub gemacht/
Vnnd hannd des nit ein wortt verstannden/
der tod ist mir vil zfruey vorhannden/
Der tod spricht zum Bruoder/.
Find Jch dich da mit dinem Bart/
Bruoder, du muost vf die todten fart/
Jch han dich lanng gsuocht hin vnnd har/
Nun schick dich, schick dich, mit mir far/
Der Bruder gibt antwort/.
Wie kompt Jnn mich vom tod ein grusen/
bin nit sicher Jnn der Walld klusen/
Was nutzt mich jetz min harin gwannd/
So Jch ouch muoß Jns Müsen Lannd/
Der tod spricht zuo der Bägin./.
Khum har Bägin Jm Grouwen Kleyd/
muost tantzen, es sye dir lieb oder leyd/
Jetz muost den wäg ouch selber gan/
Den du den krancken zeygtest an/
Die Bägin gibt antwort/
Den Siechen wachet Jch tag vnd nacht/
Den Tod Jch Jnen han liecht gemacht/
Jetz bin ich ouch am selben ortt/
vnnd empfind das nüt helffend die wortt/
Der tod spricht zum Keyser/
Herr Keyser nun ergäbend üch darin/
Dann es muos hie nun tantzet sin/
truegend Jr noch einist ein dryfache kronen/
dennocht wirt üch der tod nit verschonen/.
Der Keyser gibt antwort/.
Alle mine diener, Ritter, vnd knecht/
Wychend Jetz von mir jn disem gefecht/
Han ich ye ghan vff Erdenn gwallt/
So hatt es doch jetz mit mir ein anndere gstallt/
Der tod spricht zum Künig/.
Herr Künig früsch vff harnach vnd dran/
Der tod wyl üwer läbenn Jetz han/
Zum Beyn huß muessend Jr thuon ein sprung/
wärennd Jr noch so Rych vnnd Jung/
Der Künig gibt Antwortt/.
Silber vnd Golld hatt Jch vast vil/
Der tod mirs aber nit meer gonnen wil/
Min Kürißer, vnnd groß geschütz/
Sind mir Jetz nit Eins pfenings nütz/
Der tod spricht zuo der Keyserin/.
Keiner Zierd, ouch keiner schönen gstallt Jch schon/
Jch acht ouch nit der Guldinen kron/
Jch nim die frouwen vnnd die herrenn/
Den todtenn tantz Jch sy ouch leeren/
Die Keyserin gibt antwortt/.
Jungckfrouwen und dienerin hab Jch vil/
Jr keyne aber für mich strytten wil/
Mit disem tod, den strengen tantz/
Die wällt hatt mich verlaßen gantz/
Der tod spricht zuo der Künigin/.
Frouw Künigin Jr sind zart erzogen/
hörend von mir des todtes fydel bogen/
Jr hannd vil kleyder vnnd Edellgsteyn/
üch hillft nüt vor dem todten Beyn/
Die Künigin gibt antwortt/.
Ach ach muoß Jch zuo den todten gan/
vmb hilff, wän soll ich dann rueffen an/
Jn disen großen nödtenn min/
wie ist min hertz so vollen angst vnd pyn/
Der tod spricht zum Hertzogen/.
Herr der Hertzog wie Lüchtend Jr/
nit annderst, dann wie ein Jrdin gschirr/
Jr mueßend jetz alle ding verlan/
Vnnd mit dem tod zum Grab hin gan/
Der Hertzog gibt Antwort/.
Ach Gott muos Jch so gächling scheyden/
Von Lannd, Lüth, Wyb, Kind, Gellt vnd Kleydenn/
Silber vnnd Golld, Kettinen vnnd Ring/
Das ist doch ein groß erschrockenlich ding/
Der tod spricht zum Graffen/
Mächtiger Graff sächend mich an/
den Reysigen Züg lond still stan/
Den Erben bevelchend vewer Lannd/
Dann Jr mueßend jetz stärben zuo hannd/
Der Graff gibt Antwort/
Von Edlem Stammen bin Jch har/
Der tod seyt mir jetz böse mär/
Min Herrschafft wollt Jch lennger nießen/
O tod willt mir dann min läben bschließen/
Der tod spricht zum Ritter/.
Du Strenger türer Ritter guott/
Du solltest han Jn thrüwer huott/
Die Wittwen, Weyßlinen, vnnd Gerechtigkheyt/
vnnd allzyt sin zum tod bereyt/
Der Ritter gibt Antwortt/.
Darumb Ich nüt unrechts mocht vertragen/
ward Jch zuo einem Ritter geschlagen/
Stürmpt deßhalb Stett, Schlößer, vnnd Bürgen/
Jetz wyl mich der tod ouch erwürgenn/
Der tod spricht zum Juristen./.
Die Gerechtigkheyt suocht ein Jurist/
Das Recht verkeert diser Lurist/
Wär nun baß trifft den Rechten Ban/
der mag dest baß Jn todts nodt bstan/
Der Jurist gibt antwort/.
Von Gott sind all Rächt geflossen
Jn minen Buochern sind sy bschlossenn/
Dieselbenn soll der Mensch nit biegenn/
Es sye jnn frydenn, oder in kriegen/
Der tod spricht zum Fürsprächen/.
Gnad Herr Fürspräch, merckend mich äben/
Jch sprich üch ab balld vewer läbenn/
Darumb gsächend wie wennd Jr üch versprächen/
Dann Gott wirt alles vnrechts rächen/
Der Fürspräch gibt Antwortt/.
Manchem thet Jch mit flyß sin Word.
So ich von großenn gaaben hord
Do bgondt Jch balld die Vrtheyl schyben [sic]/
Der bitter tod wil mirs jetz jntryben/
Der tod spricht zum Artzet/.
Artzet Wiewol man üch soll Eeren/
wyl sich doch der tod nit daran keeren/
Jr hannd nie gsächen, gschryben, old gläsen/
das Jemands vor dem tod mocht gnäsen/
Der Artzet gibt Antwortt/.
Von der Erd schuoff Gott die Artzny/
Die krütter bkandt Jch wol vnnd fry/
Purgatzen kond ich gäbenn guott/
Der tod den harn mir brächen thuot/
Der todt spricht zum Schultheyß
Herr Schultheyß nun der tod ist hie/
besinnend üch wol, was vnnd wie/
Vor Gott Jr denn zmal wöllend sagenn/
Ob ettwar veber üch wurde klagen/
Der Schultheyß gibt antwort/.
Min Regieren Jst nit ein gwallt/
Jch wach vnnd richt Jn dienstes gstallt/
Statt, Lannd, vnnd Burger laßt sich daran/
noch mag Jch dem tod nit entgan/
Der tod spricht zum Jüngling/.
Edler Jüngling, schön/ Jung/ vnd Rych/
sich wäm du Endtlich werdest glych/
Dinen Adell sollt mit Zucht wol zierenn/
din Läbenn wirst sunst balld verlieren/
Der Jüngling gibt Antwort/.
Jn fröyd hatt Jch ein guotten muot/
Das bracht min gsundt heyt/ vnd min guot/
Ach Jch sollt hie vil lennger läbenn/
so wyl mir der tod nit Zytt meer gäben/
Der tod spricht zum Rathsherren/.
Rathsherr Lieber nun rathend wol/
vnnd leernend wie man stärben soll/
Rathend dem Armen wie dem Rychenn/
so wirt Gott nit von üch wychenn/
Der Raths Herr gibt antwort/.
Zuo Gott han Jch min Zuoversicht/
Der zum Raths Herren selber spricht/
Wölche die Gerechtigkheyt verbringenn/
Vor Gott mag Jnen nit mißelingen/
Der Tod spricht zum Vogt/.
Herr Vogt Jch muoß üch recht wysen/
vewer lyb wirt die Würm balld spysen/
Jn großenn Eeren sind Jr gsäßenn/
Müß vnnd Krotten werdent üch fräßen/
Der Vogt gibt Antwort/.
Was hilfft groß Rychtumb und Palläst/
Deßglychen ouch vil pracht und gfäst/
Hätt Jch schon aller wällt guot allein/
so deckt mich doch zuo letst ein kleiner Stein/.
Der tod spricht zum Bürger/.
Burger nun mach din Testament/
Din läben ist zum tod gewendt/
Din Huß vnnd Hoff muost du verlan/
vnnd Ein Marischgentäntzli han/.
Der Burger gibt Antwort/.
Jch suocht stätts der Statt nutz und Eer/
was mich guotts duecht, da macht Jchs meer/.
By miner gsellschafft was mir wol/
Ach das ich sy verlaßenn soll/
Der tod spricht zum Kouffman/.
Khum har Kouffman mit diner Karnier/
hättest du thusent Guldin oder vier/
Ouch vf dem Meer Hundert Gallee/
noch muost starbenn mit Ach vnnd wee/
Der Kouffmann gibt Antwortt/
All Nacht vnd tag muoßt ich wachen/
wöllt Jch mine khinder zuo Herren machen/
Das guot hatt bsässenn gantz min Hertz/
muos Jch daruon, bringt mir groß schmertz/
Der Tod spricht zuo der Wittfrouw./.
Wittfrouw Ich kan üch das wol dütten/
hannd Jr schon nie mit Armen Lüthen/
Ouch mit Bätten vnnd Fasten gsuocht langs läben/
dennocht so muoßent Jr ein Hutt gäbenn/
Die Wittfrouw gibt antwort/.
Durch min fürgenommne Eerbare wyß/
meynt Jch zuo erlangen lob vnnd pryß/
Ouch langes läbenn mit gsundtheyt
Sampt fröyd vnnd ruow in Eewigkheyt/
Der tod spricht zuo der dochter/
Dochter jetz ist schon hie din Stund/
Bleych wirt werden din Rodter Mund/
Din Lyb, din angsicht, din Har, vnnd Brüst
muos alles werden Ein fuler mist/
Die Dochter gibt Antwort/.
O tod wie grüwlich griffst mich an/
mir wyl min Hertz Jm Lyb zergan/
Jch was verpflicht Einem Jungen knaben/
So wyl mich der tod mit Jm haben/
Der tod spricht zum Handtwerchsman/.
Du Handtwerchsman muost mit mir dran/
Drumb laß all dinen werchzüg stan/
Damit du erneert hast wyb und kind
din gwün verschwindt glych wie der wind/
Der Handtwerchsman gibt antwort/.
Mit der Warheyt Jch das sagen mag/
Das Jch kein ruow hatt nacht vnd tag/
Mocht dennocht khum mine kind emeeren/
noch wöllt ich mich gern des todts erwerren/
Der tod spricht zum Armen Man/.
Hör Armer Man vnd gheb dich wol/
Der tod dich balld erlösenn soll/
Hör vff Bättlen das täglich Brott/
wann du wirst gnuog han mit dem tod/
Der Arm Man gibt Antwort/.
Vil hunger Leyd Jch hie vff Erden/
mocht ouch wäder Rych noch gsund werden/
Noch wöllt ich lieber allso läbenn/
Dann mich dem hertten Tod ergäben/
Der tod spricht zum Kriegs Man/
Kriegs Man bist gsin Jn menger schlacht/
Jn großer gfar, ouch tag vnnd nacht/
Din Läben was dir offt bym zyl/
Der tod mit dir jetzt strytten wyl/
Der Kriegs Man gibt Antwort/
Jn Strytten was Jch vornen dran/
vnnd hielt mich wie ein Redlich Mann/
Jch wär nit gwychen vmb ein tritt/
Jetz fluch Jch gern, so mag ich nit/
Der tod spricht zuo der Mätz/.
Min liebe Diern nun gheb dich wol/
Din Hertz groß ruow Jetz habenn sol/
Verlaß fast balld din sündtlichs läbenn/
Vnnd loß vf min Sackpfyffen äben/
Die Mätz gibt Antwort/
Ach das Jch han so schandtlich gläpt/
vnnd minen Gott nie vor Ougen ghept/
Sonnders dem Lyb gsuocht allenn Lust/
Jetz hilffts mich nüt, Jst alls umb sunst/
Der tod spricht zuo dem Koch/.
Du feyßter Koch Jn menger wyß/
Hast kochet menge selzame spyß/
Dinen Buch hast gmestet wie Ein Schwyn/
Den würmen wirst du wildtbrätt sin/
Der Koch gibt Antwortt/.
Mich wil die Hertte red erschrecken/
mag wäder spyß noch Wyn meer schmecken/
Die häffen schläck sind mir empfallenn/
Sind mir alls bitter wie Ein Gallen/
Der Tod spricht zuo dem Buren/
Du Bur magst ouch nit lenger blyben/
Der tod wyl dich von hinnen trybenn/
Einen annderen laß das korn tröschenn/
Dann dir wirt balld das liecht erlöschen/
Der Bur gibt Antwort/.
Ae nun Tod laß ab von dinem Zorn/
gsichst nit Jch wil verkouffen korn/
Willt du den Buren nemmen das läbenn/
Wär wil dann der wällt meer korn gäben/
Der tod spricht zum Narren/.
Heb still du Narr vnd grosser Gouch/
muost stärben mit den wysen ouch/
Wann der tod sicht gar niemand an/
ob wyß olld Narrecht sye der Mann/
Der Narr gibt Antwort/.
Wiewol vil Narren sind Jnn der Wällt/
Die meer dann Jch hannd gliept das gällt/
So wöllt Jch doch gern farenn dahin/
Wenn kein Narr meer uf Erd mueßt sin/
Der Tod spricht zuo der Eefrouw/
Eefrouw das Kind muost du mir lan/
Es muos tantzen, vnnd kan nit gan/
Es ist beßer du laßests also stärben/
Es möcht villicht zum Buoben werdenn/
Die Eefrouw gibt Antwortt/
O tod wie bist so thumb und Blind/
Nimpst mit dem Mann, ouch mir das kind/
Das kan Jch nit wol veber khon/
Zletst so muos Jch ouch mit dir daruon/
Der tod spricht zuo den Juden/
Jr Juden Jr vnglöübigen Hünd/
köndtend Jr noch souil lyst vnd fünd/
mueßent Jr dennocht stärben Jn Eewigkheyt/
Dann Jr hannd verlougnet die Christenheyt/
Die Juden gäbent antwort/.
O wie sind wir so gantz betrogen/
Die Rabinen hannd vnns alls erlogen/
Sy gabenn vnns vil falscher gsatz/
Der tod fueert vnns vf helschen platz/
Der tod spricht zu dem Maler/
Manuel aller Wällt Figur
hast gemalet an dise Mur/
Nun muost stärbenn da hilfft kein Fund/
bist ouch nit sicher Minut noch Stund/
Manuel der Maler gibt antwort/
Hilff einiger Heyland drumb ich dich bitt/
Dann hie Ist keines blybens nit/
So mir der tod min Red wirt stellenn/
So bhuet üch Gott, mine lieben Gsellen/.
Der Bschluß.
Wär dise Figuren schouwett an/
Sy syennd Jung, allt, Wyb, oder Mann/
Sollennt betrachten das wie der Wind/
alle ding vnbestenndig sind/
Doch wüß ein Jeder Mensch gar äben/
nach diser Zytt Jst ouch ein Läbenn/
das stadt in fröydenn, oder in pyn/
Drumb luog Ein Jeder, wo Ehr wöll hin/
Das Jüngst Gricht/.
Wann der Richter wirt sin so gerecht/
Dem Herren Ionen wie dem knecht/
Vnnd wirt sin Vrtheyl Eewig bston/
Gott helff vnns Jn des Himmels thron/
Durch Jhesum Christum sinen lieben Son/
Amen.
|